Wieża Eckarta

Dziś nie ma problemu. Wchodzi się na Mapy Google (ocena 4,2 gwiazdki) albo Open Street Map i zwykle jest. W końcu każdy może dodać coś do mapy. Kiedyś tak nie było. Nad treścią mapy miał pieczę kartograf. Od niego zależało czy istnienie określonego elementu krajobrazu zostanie usankcjonowane stosowną sygnaturą, ewentualnie podpisem.

▶ Polub mikrosytuacje na Facebooku ◀

Jeśli jednak porównać stare niemieckie mapy topograficzne z ich powojennymi następczyniami, które wyszły spod rąk polskich kartografów, okaże się, że te ostatnie są oszczędniejsze w słowa. Szczególnie na zachodnich rubieżach, zwanych "ziemiami odzyskanymi. Skupiają się raczej na bezstronnym potwierdzaniu istnienia dróg, budynków, lasów. Wprawne oko dodatkowo wyczyta z brunatnych wijących się poziomic ukształtowanie terenu. Na przykład anonimowe wzniesienie na zachodnim brzegu Jeziora Reczynek, nieco na północ od Ośna Lubuskiego. Jednak kiedyś, w innych czasach miało ono swoją nazwę - Marianshöhe. Dlaczego nowi osadnicy nie nadali mu nazwy? Przecież stoi tam również wieża, którą trudno przeoczyć.

Polska aktualizacja niemieckiej mapy topograficznej 1:25k z 1947 roku - wieży ani śladu, choć stała już dziesięć lat (źródło: igrek.amzp.pl)

W ogóle wieża ma kartograficznego pecha. Zbudowana w 1937 roku nie załapała się na mapę wydaną rok później. Unacześnienie treści wykonano cztery lata wcześniej. Na późniejszym o dekadę wydaniu pod wydrukowanym klasycznym szeryfowym krojem "DROSSEN" można już przeczytać "OŚNO LUBUSKIE", zapisane w modernistycznym, technicznym Gill Sans. Choć cały czas jest Marianshöhe, które niebawem zniknie i wcięta w zbocze strzelnica, to po wieży ani śladu.

Wieża Eckarta w Ośnie Lubuskim. Ocena Google Maps 4,2 gwiazdki. Opinie internautów: "Bardzo fajny punkt widokowy [...]", "[...]urocza wieża widokowa[...]", "Niestety włodarze tego miejsca kompletnie o nie nie dbają[...]".

Do jej istnienia mapy zaczną się przyznawać dopiero w latach 90., wstydliwie oznaczając ją ogólnikową sygnaturą, opisaną w legendzie, jako "budowla o charakterze wieży", na wojskowych arkuszach z uzupełniającym dopiskiem "wieża obserwacyjna". Jednak nie temu miała służyć.

Wieża Eckarta na współczesnej mapie topograficznej 1:50k UTM (źródło: Geportal.gov.pl)

Zaprojektowana przez radcę budowlanego Herr dr. Gremmelta, kamienna struktura na planie kwadratu jest raczej przysadzista i nieszczególnie wysoka, ma może kilkanaście metrów. Ostrołukowe arkady prowadzące do jej wnętrza przywołują na myśl gotyckie zamki. Można swobodnie wejść do środka, wspiąć się betonowymi schodami na taras widokowy z widokiem na jezioro.

Widok z Wieży Eckarta na Jezioro Reczynek.

Podobno nawet dziś lokalni mówią niekiedy o niej wieża Bismarcka. Choć stawianie takich budowli ku jego chwale było powszechne, to nie żelazny kanclerz patronuje wieży. Nosi ona imię Dietricha Eckarta. Niestety wpadamy spod germanizacyjnego deszczu pod nazistowską rynnę, bo założona przez niego partia DAP była prekursorką NSDAP. Hołdy zmarłemu w 1923 roku dziennikarzowi i pisarzowi, a także morfiniście, alkoholikowi i chorobliwemu antysemicie, składał sam Adolf H. na stronach swej książki "Moja walka", choć akurat ten tytuł pełniej wybrzmiewa w oryginale. Führer rozkręcał nawet niejaki kult Eckarta, czego wyrazem jest między innymi pomnik nad Jeziorem Reczynek.

Eckart-Turm zaprasza.

Czymkolwiek dziś ona jest lub nie jest, i nawet jeśli na mapach bywała przemilczana, to państwo polskie oficjalnie potwierdza stosownym wpisem do Krajowego Rejestru Nazw Geograficznych o numerze PRNG240302, że granitowej wieży w maleńkim Ośnie niezmiennie patronuje Dietrich Eckart.

Metryka Wieży Eckarta w Państwowym Rejestrze Nazw Geograficznych (źródło: Geoportal.gov.pl)